Şehir planlamacıları ve sosyologların yaptığı analizler, İngiltere ile Türkiye arasında az bilinen bir "şehir kardeşliğini" ortaya koydu. Başkentlerin (Londra-Ankara veya İstanbul-Londra) kaosundan uzakta, denizle iç içe yaşayan, kendi kurallarını koyan ve özgürlükçü ruhlarıyla bilinen iki kent; Liverpool ve İzmir, birbirlerine olan benzerlikleriyle dikkat çekiyor.
Deniz Kokan Sokaklar ve "Kordon" Kültürü
İzmir denince akla gelen ilk simge olan Kordon Boyu ve Pasaport İskelesi’nin bir benzeri, Liverpool’un dünyaca ünlü Albert Dock rıhtımında yaşanıyor. Tıpkı İzmir’de olduğu gibi, Liverpool’da da hayatın merkezi deniz kenarı. İzmirli’nin iş çıkışı Kordon’da gün batımını izlemesi gibi, Liverpool halkı da (Scousers) Mersey Nehri kıyısındaki rıhtımlarda sosyalleşiyor. Konak Pier’in tarihi dokusu ile Liverpool’un UNESCO Dünya Mirası listesindeki liman binaları, mimari açıdan şaşırtıcı bir paralellik gösteriyor.
Başkente "Meydan Okuyan" Şehirler
Her iki kent de ülkelerinin "başkent" hegemonyasına karşı geliştirdikleri "muhalif ve özgürlükçü" duruşlarıyla tanınıyor.
İzmir: Türkiye’nin batıya açılan yüzü, modernliğin ve laik yaşam tarzının kalesi olarak bilinirken;
Liverpool: İngiltere’de işçi sınıfının, sendikal hakların ve sol görüşün en güçlü olduğu, Londra merkezli politikalara en sert muhalefetin yapıldığı kent olarak öne çıkıyor. Bu durum, iki şehir halkının da olaylara bakış açısında ortak bir "asi ruh" yaratıyor.
Futbol: Bir Din Gibi
Benzerliğin en tutkulu olduğu alan ise kuşkusuz futbol.
İzmir’deki Göztepe - Karşıyaka rekabetinin yarattığı şehir bölünmesi ve tutku;
Liverpool’daki Liverpool FC - Everton derbisiyle (Merseyside Derbisi) birebir örtüşüyor. Her iki kentte de hafta sonu hayat duruyor, sokaklar takım renklerine boyanıyor. Tıpkı İzmirliler gibi, Liverpoollular da takımlarına olan bağlılıklarını hayatlarının merkezine koyuyor.
Kendine Has Dil: "Scouse" ve "İzmirce"
Dilbilimciler de bu iki kent arasında ilginç bir bağ kuruyor. Türkiye’de nasıl İzmirlilerin "gevrek", "çiğdem", "asfalt ağladı" gibi sadece kendilerinin kullandığı kelimeler ve kendine has bir melodik konuşma tarzı varsa; İngiltere’de de Liverpoolluların "Scouse" adı verilen, diğer İngilizlerin anlamakta zorlandığı çok özel bir aksanı ve kelime dağarcığı bulunuyor. İki şehir halkı da bu "farklı" konuşma tarzlarıyla gurur duyuyor.
Müzik ve Sanatın Limanı
İzmir’in fuar kültürü ve yetiştirdiği sanatçılarla Türkiye’nin sanat damarlarından biri olması gibi; Liverpool da The Beatles gibi bir efsaneyi doğurarak İngiltere’nin müzik başkenti unvanını taşıyor. İki şehir de liman kenti olmanın getirdiği çok kültürlülüğü, sanata ve müziğe yansıtmayı başarıyor.
